هه ڵوێست

ئه مجاره ش له كۆتایی ئه م سه ده یه چاومان به دیتنی سیمایه كی دیكه له هونه ری وڵاته كه مان رووناك ئه كه ین . هه ڵبه ت هه ل و مه رج و بارو دۆخێكی وا هونه رمه ند تێتدا ئه ژی زۆر گرینگه ، گرینگ له بابه تی خۆیه وه ، چونكوو ئه گه ر بڵێین ئه ركی له سه رشانه ئه مه ته دبیرێكی ئه خلاقیه و بنه مای راسته قینه ی هونه ریش دوور له و شته یه ئه گه ر بڵێین ئازاره ، ئازاریش نیه ، رنگه ویست بێت و نه گه یشتن به ویست ، بینه ر به دیتنی كاره هونه ریه كان وای پێ باشه ئاواته كانی خۆی تێدا بدۆزێته وه ، به ڵام بیر له زاده ی شتێكی سه ر به خۆ ناكات ! 

بۆ داهێنان بیر و باوه ڕ و زانست وئامراز له كات و جێ دا پێویستیه ، ئه مه تێ روانینێكه بۆ ئاگاداری نه ك بۆ ئامۆژگاری – دژ به دژی نێوان ئه ستووخاكان (عناصر ) له جیهاندا سوێن دانانه . 

ئه م دژ به دژیه له نێوان دونیای خه یاڵ ( سابژكتیو ) و دونیای وجوود ( ئابژكتیو ) به رهه مێكی به دی دێت به ناوی ( ویره ) ، ( ئلهام ) كه تا نه یه ته ناو جیهانی رواڵه ت به دی نه كرێت ، نابێته هونه ر . به ڵام هه ر چی ئه م ( ویره ) تێكه ڵ به زانست بێت به رهه مه هونه ریه كه ش بلیمه تانه و به پیته . 

جیاوازی نێوان لاسایی و داهێنان ره نگه به جوانی له دوو جۆر باوه ڕی فه لسه فی رۆژ ئاوا و رۆژ هه ڵات ده بیندرێت ، هونه ری رۆژ ئاوا هونه ری لاسایی و هونه ری رۆژ هه ڵات داهێنانه . واته رۆژ هه ڵات ته عبیر ئه كات له عاله می بوون به ڵام رۆژ ئاوا بوو نه كانی دووپات ئه كاته وه . 

پاش ئه مپره سیونیزم كه ئه و په ڕی لاسایی له جیهانی ده رۆیه ، ورده ورده ئه رك و بایه خی جیهانی ژوره وه به شوێن هه ڵگرتن له رۆژ هه ڵات ده ستی پێ كرد . به پێچه وانه وی ئه م شته كه ئه وێژرێت هونه رمه ندانی مۆدێرنی وڵات لاسایی هونه رمه ندانی رۆژ ئاوایی ئه كه ن ، ئه توانین بێژین هه ڵه یه و به ڵكوو ئه مه ئه وانن لاسایی كه ری ئێمه بوون واته هونه ری رۆژ ئاوا هونه ری واقێعه ، ریالیزم و ناتورال و هونه ری رۆژ هه ڵات سه ڵت و ئابستراكته ( تجریده ) . به ڵام ئێمه خه یاڵمان نیه خۆمان جیا كه ین له رووداوه كانی هونه ری ته شكیلی جیهانی ئه گه ر له بابه ت و بواری چینایه تی هونه ر بدوێین باشتر ئه توانین ئاكامێك و ئاتاجێك بدۆزینه وه وه ك هونه ری ئه شكه وته كان هونه ری ده وری به نده كان هونه ری ئه ربابی هونه ری دونیای سه رمایه و .... وه هه ر وه ها هونه ری ئایده ئال و دینی و هونه ری جیا دینی هه ڵبه ت هه ركام له وانه جێگای له سه ر دووانێكی زۆره ، جیاوازی گه وره له نێوان بۆره ( عوام ) و كه ڵه ( خواص ) له وه دایه بۆره بیر له بوونه كان ئه كات و كه ڵه
بیر له نه بوونه كان . 

ئه مرۆ ئێمه هونه ر مه ندانی كورد هه وڵێكی بێ وچان ئه ده ین له م رێبازه دا به راشكاوی پێتان ئه ڵێین زمانی هونه ر زمانی نوماده كانه وه ك ته عبیر ته واوی ئێوه ش ئاشنا به م نومادانه هه ن و تا راده یه ی زۆر ئه یاناسن به تایبه ت وڵاتی ئێمه كانگای زمانی هۆنه و هۆنراوه و فه ڕش و خه ونه . 

پێویسته ئه مه ش بوترێت نوماده كان ئه گه ر هه ر بێت و دوو پات ببنه وه ئه بن به (فه ن ) ئه گه ر مه زن تێی بڕوانین ئه بن به نه ریت و هاتنه ده ر له دونیای نه ریت به خاتری ئارامش له عاده ت دا زۆر چه توونه و دژوار ، داهێنه ر ئه و كه سه یه وا نومادی نوێ ئه خولقێنێت له سه ر بنه مایه كی به جێ ، ئه م چه رخه بۆ ئێمه شه ڕی نێوان نه ریته كۆنه كان و باوه ڕی مۆدێڕنه جا له به ر ئه وه ده س و باڵی هه ڵفرین و ئافراندنی هونه رمه ند له وڵاتانی دوا كه وتووی ته كنیك به ستراوه و سه خت ، به ڵام خولیا بوون و تامه زرۆیی داهێنان له ناخیاندا به كوڵ . به م هه موو كه ند و كۆسپه ی وا دێته به ریان نه سره وتوو و بێ وچان ئه ڕون به ره و پێش ،دیاره هه ر كه س بۆ خۆی وه ك په دیده یه ك جۆره جیاوازیه كی له نێوان تر دا هه یه ئه یكا به و له به ر ئه وه دونیای هونه ری هه ر كه سیش جیاوازی په یدا ئه كات له گه ڵ ئه وی ترا . 

له راستیدا دونیای ئه وڕۆ پاشی سه ده ی بووژان ( رنسانس ) بۆ ته دونیای تاك باوه ڕی له مه یدانی هونه ردا . له كۆتاییدا ئه توانم بێژم هۆگرانی هونه ر ئاڵا هه ڵگرانی مه یدانی خه باتی هه ست و بیر و هه زرن . 

هو نه ر ده لاقه یه كه بۆ ده ره وه ی جیهان ، هونه رمه ندیش له م ده لاقه یه وه په یوه ندی ئه گرێت له گه ڵ ئه م جیهانه دا و چیرۆكی ئه م په یوه ندیه له چوار چێوه ی داهێنانی هێڵ و پانتا و پیت و باڕست ( حجم ) دا بۆ ئێمه ی بینه ر و بیسه ر ئه گێرێته وه . 

گیا له سه ر بنچكه ی خۆی ئه روێت و كاك ناسر هو نه رێك هێژایه كه ده وری هه وه ڵی كاره كانی له خزمه ت مامۆستای پایه به رز و نه مری وێنه فه یزوڵا خان ناهید بووه و فرجكی هونه ری گرتووه پاشان تانه زرویی فراوانی فێر بوون له ده روونیدا ته شه نه ی ساندوه و بۆ ئه م مه به سته باش ترین شت كه ڵك وه ر گرتن له دونیای ده ورو به ری خۆی و چێژ وه رگرتن له سروشتی نیشتمانه خۆشه ویسته كه ی رایچڵه كاندوه و به شێوه ی ناتورالیزم ( طبيعت گرايي ) وریاڵیزم ( واقع گرایی ) تاقیكاری و ئه زموونی زۆر باشی كردووه . نوێ خوازی و به ر ده وامی له ناخیدا هانی داوه تا ئه زموونه كانی دیكه ی جیهانی وه ك ئكسپێرسیون و كوبیسم و .... رچاو بكرێت ، پاشی ئه م هه موو گه شت و گوزاره به سه ر دونیای سه یر و دیتن دا هاتوته سه ر ئه م باوڕه كه ره وایه ت داسه پاوی بووه به سه ر هونه ری دیتن و وێنه دا له مه ڕ ئه م شته هه وڵی داوه تا كوو وێنه خۆی ره وایه تی خۆی بێت و به س. 

ئه یه وێت له ته ك بینه را به زمانی ره نگ و قه واره ( فۆڕم ) بێ هیچ ده ستاو ده ستێك ( واسط ) په یوه ندی بگرێت و قسه بكات ، هه ڵبه ت له كاره كاره سه ڵته كانیشا (انتزاع ) رۆحی ئكسپێرسیون ( بیان ) زاڵه به سه ر كاره كانیدا و ئه م شێوه بۆ چوونه ناخوازه له ته واوی هونه رمه نده كورده كاندا . له به ر بارودۆخی وڵاته كه ماندا یه كسانه كه په یوه ندیش ئه گرێت له گه ڵ دونیای رۆمانتیكی كۆنی كورد . دیاره ره وتێكی باش له كاره كانیدا هه یه و هیوامان ئه وه یه ئه م هه نگاوه به زانستێكی باشتر و به خۆ ناسینێكی زیاتر هه ر وا به ر ده وام بڕوات و پته و تر بێت 

 ( موحه مه د رۆسته م زاده ( نامۆ  

پیشانگای ساڵی 76 ناسر فه یزوڵا به یگی

Source:Site Kurdistan ART